هزینه‌های زندگی در آلمان نسبت به دیگر کشورهای اروپایی چندان گران نیست. اما برای داشتن دوران تحصیل موفق و بی‌دردسر در آلمان باید هزینه‌ها را به درستی برآورد کنید و مطمئن شوید که از عهده پرداخت هزینه‌ها برمی‌آیید. در این مقاله اطلاعاتی را درباره هزینه‌های زندگی و تحصیل در آلمان در اختیارتان می‌گذاریم.

شهریه دانشگاه

تامین بودجه اکثر دانشگاههای آلمان بر عهده استان است. معمولا برای تحصیل در دوره های لیسانس و اکثر دوره های کارشناسی ارشد در موسسات آموزش عالی آلمان، نیاز به پرداخت شهریه نیست. شاید لازم باشد که برای تحصیل در بعضی از دوره های خاص در مقطع کارشناسی ارشد شهریه بدهید، اما همان هم در مقایسه با کشورهای دیگر بالا نیست. موسسات آموزش عالی خصوصی برای دوره های خود، شهریه های بیشتری می گیرند.  

با اینحال ایالت بادن-وورتمبرگ (Baden-Württemberg) از ترم زمستان 18/2017 تصمیم گرفت که از شهروندان کشورهای غیر از اتحادیه اروپا 1500 یورو به ازای هر ترم (لیسانس، کارشناسی ارشد، دوره های فنی و آزمون های ایالتی) بگیرد. این هزینه به دانشجوهای دوره دکترا اعمال نمی شود. دانشجویانی که تحصیلشان را قبل از این تاریخ در بادن-وورتمبرگ شروع کردند اما تا 18/2017 فارغ التحصیل نشدند، نیز از این قاعده مستثنی هستند.

هزینه زندگی در آلمان

میانگین هزینه زندگی در آلمان از 800 تا 1000 یورو در ماه است. هزینه زندگی دانشجویی در آلمان علاوه بر هزینه تحصیل شامل مسکن، رفت و آمد و هزینه‌های دیگر می‌شود. دانشجویان بین‌المللی باید شناخت کاملی از هزینه‌های زندگی دانشجویی در آلمان داشته باشند تا بتوانند به خوبی برای پرداخت مخارج برنامه‌ریزی کنند. جدول زیر کمک می‌کند تا ایده‌ای کلی درباره هزینه‌های ماهانه به دست بیاورید. البته لازم به ذکر است که مبالغ اعلام‌شده تقریبی است و ممکن است بیشتر یا کمتر شود.

هزینه مسکن در آلمان

بخش قابل‌توجهی از هزینه‌های زندگی در آلمان به مسکن مربوط می‌شود. چند نوع اقامتگاه برای دانشجویان در دسترس است. می‌توانید نوعی را که بیشترین تناسب را با شرایط‌تان دارد و موردعلاقه‌تان است، انتخاب کنید. جدول زیر سه نوع اقامتگاه در دسترس دانشجویان را نشان می‌دهد.

اجاره خانه در بهترین شهرهای آلمان

همان‌طور که گفتیم بخش عمده‌ای از هزینه زندگی دانشجویی در آلمان به اقامتگاه مربوط می‌شود. هزینه اقامتگاه به مکان زندگی‌ و نوع اقامتگاه انتخابی‌تان بستگی دارد. اجاره خانه در آلمان مخصوصا در شهرهای پرطرفدار مانند مونیخ و اشتوتگارت از بقیه شهرهای این کشور گران‌تر است. از سوی دیگر دورتموند پایین‌ترین اجاره‌بها را دارد. میانگین اجاره ماهانه در شهرهای مختلف آلمان را در جدول زیر برای‌تان آورده‌ایم.  

هزینه غذا در آلمان

قیمت اقلام خوراکی و خواربار در آلمان از بعضی کشورهای دیگر کمتر است. میانگین قیمت چند قلم خوراکی و خواربار پرمصرف را در جدول زیر برای‌تان آورده‌ایم.

هزینه‌های رفت و آمد در آلمان

هزینه‌های رفت و آمد بخشی از هزینه‌های زندگی دانشجویی در آلمان است و می‌تواند بالغ بر 150 یورو باشد. چند شیوه حمل و نقل در دسترس دانشجویان است که چون باید از آن‌ها و میانگین هزینه‌شان آگاهی داشته باشید، جدولی را بدین‌منظور برای‌تان تهیه کردیم. فقط ذکر این نکته لازم است که هزینه سفر با اتوبوس و قطار (مترو) به صورت ماهانه محاسبه شده است.

هزینه‌های سرگرمی در آلمان

حالا که قصد دارید به آلمان بروید، مسلماً باید از تمام امکانات و سرگرمی‌های مهیجی که این کشور در اختیارتان می‌گذارد، نهایت بهره را ببرید. جاذبه‌های گردشگری فراوانی در آلمان وجود دارد که می‌توانید در آن‌ها به گشت و گذار بپردازید. حتماً سبک زندگی اجتماعی آلمانی‌ها را تجربه کنید. با توجه به انبوه کلوب‌ها، رستوران‌ها، ماجراجویی‌ها و دیگر فعالیت‌های مشابهی که در آلمان وجود دارد، این کشور بدون شک مکان هیجان‌انگیزی برای گشت و گذار است. البته این سرگرمی‌ها هزینه دارد، اما هیچ اشکالی ندارد که برای لذت بردن از جاذبه‌های گردشگری آلمان و یادگیری مطالبی درباره این کشور پول خرج کنید. باید از فرهنگ و سبک زندگی آلمانی لذت ببرید. شاید فکر کنید که این تفریحات گران تمام می‌شود، اما آن‎قدرها هم که فکر می‌کنید لازم نیست هزینه کنید. کافی است 150 ـ 250 یورو در ماه را برای غذا خوردن در رستوران، گردش و ... کنار بگذارید. البته باید وضعیت مالی‌تان را در نظر بگیرید و مراقب دخل و خرج‌تان باشید.

هزینه‌ها و انواع بیمه‌های درمانی آلمان برای دانشجویان بین‌المللی

بیمه درمانی برای تحصیل در آلمان ضروری است. البته تهیه بیمه‌نامه‌های درمانی می‌تواند مبلغ کلانی برای‌تان آب بخورد. اگر کمتر از 30 سال داشته باشید و از یکی از مؤسسه‌های آموزشی معتبر آلمان پذیرش گرفته باشید، برای تهیه بیمه درمان دولتی از تخفیف دانشجویی ویژه برخوردار می‌شوید. حق بیمه برای دانشجویان زیر 23 سال 05/105 یورو و برای دانشجویان بالای 23 سال 93/106 یورو در ماه است. این مبلغ هزینه‌های درمان دولتی و خدمات پرستاری را پوشش می‌دهد.

دانشجویان بالای 30 سال می‌توانند بیمه درمان دولتی یا خصوصی را انتخاب کنند. حق بیمه بعضی شرکت‌های بیمه خصوصی کمتر از حق بیمه‌های دولتی است و از 40 یورو در ماه شروع می‌شود. البته اگر برای تأمین مخارج‌تان موفق به پیدا کردن کار شده‌اید، بهتر است بیمه درمان دولتی را انتخاب کنید. می‌توانید حق بیمه را به صورت کسر از حقوق بابت حق بیمه پرداخت کنید که تقریباً معادل 6/14% از حقوق ناخالص‌تان می‌شود. مزیت دیگر پرداخت حق بیمه به صورت کسر از حقوق این است که کل مبلغ پرداختی به طور برابر بین کارفرما و نیروی کار تقسیم می‌شود و ماهانه تقریباً 360 یورو باید بپردازید. AOK، KKH، TK و Barmer از بهترین بیمه‌های درمان دولتی در آلمان هستند.

افراد بالای 30 سال که در دوره‌های تحصیلات تکمیلی یا دوره‌های بدون‌مدرک شرکت می‌کنند و کار ندارند، می‌توانند بیمه‌های درمان خصوصی مانند EDUCARE24 را انتخاب کنند. حق بیمه ماهانه شرکت‌های خصوصی 33 تا 130 یورو است.

میانگین حق بیمه بیمه‌نامه‌های درمان دولتی برای افراد زیر 30 سال به شرح زیر است:

• DAK Gesundheit: 75/111 یورو؛
• Techniker Krankenkasse (TK): 80/105 و 94/103 یورو برای افراد 22 ساله و جوان‌تر؛
• Kaufmannische Krankenkasse (KK): 75/111 یورو؛
• بارمر: 77/108 یورو و
• AOK Baden Wurttemberg: 29/107 یورو.

بهترین شهرهای آلمان برای زندگی

بعضی شهرهای آلمان مانند مونیخ، برلین و فرانکفورت مشهورتراند و تجمع بالایی از دانشجویان آلمانی و خارجی در این شهرها وجود دارد. تعدادی از پرطرفدارترین و ارزان‌ترین شهرهای آلمان و برآورد هزینه زندگی ماهانه در آن شهرها را در جدول زیر مشاهده می‌کنید.

توصیه‌هایی برای صرفه‌جویی در هزینه‌های زندگی دانشجویی در آلمان

هر چه تا الان گفتیم درباره هزینه‌های زندگی در آلمان بود. تقریباً با جزئیات به تمام هزینه‌ها اشاره کردیم تا بتوانید تصور واضحی از هزینه‌های زندگی آینده‌تان در آلمان پیدا کنید. اما آن‌چه از این برآوردها مهم‌تر و حیاتی‌تر است، این است که راهکارهایی را برای صرفه‌جویی در هزینه‌های زندگی بلد باشید. با رعایت توصیه‌های زیر می‌توانید در مخارج‌تان صرفه‌جویی کنید:

• فروشگاه‌ها را عاقلانه انتخاب کنید: قبلاً گفتیم که قیمت خواربار و اقلام غذایی در آلمان نسبت به کشورهای دیگر کمتر است. نکته مهم دیگر هنگام خرید مواد غذایی انتخاب فروشگاه است. از محلی‌ها و دانشجویان آلمانی بخواهید بازارهای روز تره‌بار را به شما معرفی کنند تا محصولات تازه را با قیمت مناسب از آن‌ها تهیه کنید. تخفیف‌ها، پیشنهادهای ویژه و حراج‌های فروشگاه‌های مختلف را تحت نظر داشته باشید و اقتصادی خرید کنید. عمده خرید کردن هم می‌تواند هزینه‌های‌تان را کمتر کند؛
• به‌جای ثبت‌نام در باشگاه خودتان ورزش کنید: شکی نیست که تناسب اندام مهم است، اما اگر در باشگاه ثبت‌نام کنید، باید ماهانه چند یورو بپردازید. پس ورزش در فضای آزاد گزینه اقتصادی‌تری نسبت به باشگاه رفتن است؛
• هم‌خانه یا هم‌اتاقی داشته باشید: اگر هم‌خانه داشته باشید، اجاره خانه‌تان بسیار کمتر می‌شود. هر چه تعداد دانشجویانی که با هم در یک خانه زندگی می‌کنند، بیشتر باشد، طبعاً کرایه خانه هم کمتر می‌شود. WG (Wohngemeinschaft) این امکان را برای‌تان فراهم می‌کند که برای خود هم‌خانه پیدا کنید. می‌توانید اجاره‌نامه تنظیم کنید و 100 تا 200 یورو صرفه‌جویی کنید.
• رفت و آمد: وسیله‌های رفت و آمدی را انتخاب کنید که ارزان‌تراند و به وب‌سایت رسمی شرکت‌های حمل و نقل سر بزنید تا از تخفیف‌های دانشجویی مطلع شوید. حتی می‌توانید دوچرخه بخرید و با دوچرخه در شهر تردد کنید که روش ارزان‌تری هم محسوب می‌شود.
• یک منبع درآمد تکمیلی پیدا کنید: می‌توانید پس از اتمام کلاس‌های درس در روزهای تعطیل یا آخر هفته‌ها به صورت پاره‌وقت کار کنید. هرچند کارهای پاره‌وقت درآمد بالایی ندارند، اما همین مبلغ هم غنیمت است و می‌توانید آن را صرف اهداف خاصی بکنید. دانشجویان خارجی اجازه دارند در سال 120 روز به طور تمام‌وقت یا 240 روز به صورت پاره‌وقت کار کنند.